GEORGE T. NIERENBERG

FILMING FROM THE SOUL

« The camera helps you see what you see, but as director I help you feel what I feel. »

« If my films are not speaking on multiple levels at the same time, I’m not doing my job. My role as a director is to create an environment in which the characters can be who they are. »
(George T. Nierenberg)

George T. Nierenberg is een documentair filmmaker die zijn carrière heeft ontwikkeld dankzij zowel de onafhankelijke Amerikaanse films als tv-projecten of privé-opdrachten. Toch koos het Âge d’Or-festival ervoor om zich te focussen op drie muzikale films uit het begin van zijn parcours (1979-1982) die recent digitaal zijn gerestaureerd door Milestones Films.

Als hij 26 jaar isen slecht één film The Hollow heeft gedraaid, ontdekt Nierenberg een tapdansspektakel van ‘Sandman’ Sims in de Lower East Side. Hij vindt hem terug in het telefoonboek, ontmoet hem en samen beginnen ze aan een langdurig project dat No Maps on My Taps zal worden. Vertrekkend van een methode die is gebaseerd op een nauwgezette voorbereiding en geduld bij het filmen (een aanpak die hij in zijn latere films opnieuw zal toepassen), brengt de regisseur het eerste jaar door met het fotograferen van de dansers die Sims hem voorstelt, een manier om de producenten te overtuigen, zich in het onderwerp onder te dompelen, de opnames voor te bereiden en het vertrouwen van zijn personages te winnen. Later, na een jaar monteren, weerlegt de film de bezorgdheid van de 60-plusdansers dat hun kunst gedoemd is om te verdwijnen en gaat hij – via een tournee met zowel live-dansnummers als projecties – mee zorgen voor een heropleving van de tapdansscène. Drie jaar later, met Say Amen, Somebody, realiseert de regisseur een ander project waarin woord en muziek van gospelpioniers geboren in 1896, 1899, 1904, enz. – wordt opgenomen voordat het verdwijnt zonder dat er een audiovisueel spoor van hun talent en toewijding is geregistreerd. Ook hier weet Nierenberg, door zijn geduldige aanpak en montage, de zangers die hij filmt bijzonder levendig naar het scherm te vertalen.

George T. Nierenberg est un documentariste dont la carrière s’est développée tant dans le cinéma indépendant américain que grâce à des projets liés à la télévision ou aux commandes privées. L’Âge d’Or Festival a choisi de se focaliser sur trois films musicaux du début de sa carrière (1979-1982) récemment restaurés numériquement par Milestone Films.

Alors qu’il est âgé de 26 ans – et n’a tourné, en collaboration avec Gary Wand, qu’un film, le portrait d’une communauté hillbilly paupérisée des monts Adirondacks, The Hollow – Nierenberg tombe sur un spectacle de claquettes (tap dance) de « Sandman » Sims dans le Lower East Side. Il le retrouve grâce à l’annuaire téléphonique, le rencontre et se lance avec lui dans un projet au long cours qui deviendra No Maps on My Taps. Mettant en place une méthode basée sur une préparation méticuleuse et patiente du tournage (méthode qu’il utilisera à nouveau dans ses films ultérieurs), le cinéaste passe d’abord un an à photographier les danseurs que Sims lui présente afin de convaincre des producteurs, s’immerger dans le sujet, préparer le tournage et gagner la confiance de ses personnages. Plus tard, après un an de montage, le film fera mentir l’appréhension des danseurs sexagénaires de voir leur art voué à disparaître et participera – par une tournée associant projections et danse sur scène – au renouveau de la tap dance. Trois ans plus tard, avec Say Amen, Somebody, le cinéaste réalise un autre projet visant à enregistrer la parole – et la musique – d’autres artistes âgés – nés en 1896, 1899, 1904, etc. – avant qu’ils ne disparaissent sans qu’une trace audiovisuelle de leur talent et de leur dévotion n’ait été enregistrée : quelques pionniers du gospel. Ici aussi, par son long travail d’approche, puis de montage, Nierenberg donne une présence à l’écran particulièrement vibrante aux chanteurs qu’il filme.

While George T. Nierenberg developed his career as a documentary filmmaker thanks to the American independent cinema and through projects related to TV or private commands. L’Âge d’Or Festival chooses to focus on three musical films from the beginning of his itinerary (1979-1982) recently digitally restored by Milestones Films.

As a 26-year old – he only had made one film, in collaboration with Gary Wand. Nierenberg discovered a tap dance show by ‘Sandman’ Sims in the Lower East Side. He arranged a meeting and together they began a long-term project that would become No Maps on My Taps. Setting up a method based on meticulous preparation and patience, the filmmaker first spends a year photographing the dancers that Sims introduced to him. After a year of editing, the film would contradict the fears of the sexagenarian dancers that their art was destined to disappear and would contibute – through a tour combining projections and live dance – to the revival of the tap dance scene. Three years later, with Say Amen, Somebody, the filmmaker directs another project that registers the work of older artists – born in 1896, 1899, 1904, etc. – before they disappear without an audio-visual trace of their talent and devotion: the pioneers of gospel. Here, too, through his patient approach, Nierenberg gives a particularly vibrant screen presence to the singers whom he films.